Categories
Ábhar i nGaeilge Léachtaí ⁊ Cainteanna

Páipéir Bhána agus Páipéir Bhreaca

Réamhfhocal Léim go: réamhfhocal | cur i láthair | an léacht | buíochas Le hEoghan Ó hAnluain Tháinig Máirtín Ó Cadhain go dtí an chéad Scoil Shamhraidh de chuid Chumann Merriman in Inis sa bhliain 1968. Bhí cuireadh tugtha dó páirt a ghlacadh i siompóisiam ar litríocht Ghaeilge Thuamhumhan. D’éirigh thar barr leis an scoil agus beartaíodh […]

Categories
Ábhar i nGaeilge Leabhair Material in English

The Canadian Journal of Irish Studies (2008)

Imleabhar 34, Uimhir 1, Earrach 2008: Máirtín Ó Cadhain. Ailt i nGaeilge, i bhFraincis ⁊ i mBéarla le Louis de Paor, Aindrias Ó Cathasaigh, Cian Ó hÉigeartaigh, Máire Mhac an tSaoi, Darach Ó Scolaí, Eoghan Ó hAnluain, Stiofán Ó Cadhla, Róisín Ní Ghairbhí, Bríona Nic Dhiarmada, Máirtín Ó Cadhain ⁊ Lochlainn Ó Tuairisg. Tá sé ar fáil ar líne ag jstor.

Categories
Ábhar i nGaeilge Ailt ⁊ Aistí Léacht Uí Chadhain Léachtaí ⁊ Cainteanna

Maighréad Nic Mhaicín, an Cadhnach agus comaoin an Domhain Thoir

Le Fionntán de Brún. Léacht Uí Chadhain 2020 in UCD. Tá an léacht seo foilsithe ag UCD Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis ar: YouTube. Soundcloud.

Categories
Ábhar i nGaeilge Ailt ⁊ Aistí Léacht Uí Chadhain Léachtaí ⁊ Cainteanna

Barbed Wire Mháirtín Uí Chadhain

Le Cathal Ó Háinle. Léacht Uí Chadhain 2001 in UCD. I bhfómhar na bliana 1997 d’iarr Iontaobhas Uí Chadhain orm lámhscríbhinn an tsaothair phróis Barbed Wire le Máirtín Ó Cadhain a bhreithniú féachaint an raibh sé infhoilsithe, agus d’iarr siad orm é a réiteach don chló, dá gceapfainn go raibh. Ghlac mé go fonnmhar leis an gcuireadh agus súil […]

Categories
Ábhar i nGaeilge Leabhair

Cré na Cille — Aistriúcháin

An Béarla (1) The Dirty Dust (2015). Le Alan Titley; Yale University Press. An Chróitis grobna GRUDA (2018). Le Duška Gerić Koren; Nakladnik Hena Com. An Danmhairgis Kirkegårdsjord — genfortælling i ti mellemspil (2000). Le Ole Munch-Pedersen; Husets Forlag. An Ghearmáinis Grabgeflüster (2017). Le Gabriele Haefs; Alfred Kröner Verlag. An Iodáilis Parole Nella Polvere (2017). […]

Categories
Ábhar i nGaeilge Ailt ⁊ Aistí

Cré na Cille — Leasaithe ag an gCadhnach Féin

Le Máirtín Ó Cadhain agus Fidelma Ní Ghallchobhair. Réamhrá Seo roinnt leathanach samplach as an gcéad eagrán de Cré na Cille a ndearna an Cadhnach féin ceartúcháin agus leasuithe air. Tús an leabhair ó leathanach 12 go leathanach 41 atá ann. Tá an t‑eagrán iomlán i mBailiúchán Uí Chadhain, atá i dtaisce i gColáiste na Tríonóide. Féadfaidh baill […]

Categories
Ábhar i nGaeilge Ailt ⁊ Aistí Cláir Raidió

Úrscéalta na Gaeilge: Cré na Cille (1949)

Le Máire Ní Annracháin. Ar pháipéar a tugadh ag seimineár a d’eagraigh Ollscoil Notre Dame, is a reachtáladh i mBaile Átha Cliath i 2015, atá an t‑alt seo bunaithe. Na húrscéalta Gaeilge is fearr a scríobhadh sa bhfichiú haois téama an tseimineáir. In Úrscéalta na Gaeilge a céadfoilsíodh an t‑alt. Ronan Doherty, Brian Ó Conchubhair agus Phillip […]

Categories
Ábhar i nGaeilge Léacht Uí Chadhain Léachtaí ⁊ Cainteanna

Ó Chill go Cré: Léamh ar shaothar Mháirtín Uí Chadhain

Leis an Ollamh Gearóid Denvir. Léacht Uí Chadhain 1986. Foilsíodh an aiste seo i dtosach in Comhar, Eanáir 1987, 22–31. Athfhoilsithe in Léachtaí Uí Chadhain, Eag. Eoghan Ó hAnluain, An Clóchomhar, Baile Átha Cliath 1989, 134–51. Tréith bhunúsach de chuid litríocht na Gaeilge ó thús ama, agus go deimhin de chuid mhaith de litríocht Bhéarla na hÉireann chomh […]

Categories
Ábhar i nGaeilge Ailt ⁊ Aistí

Ó Cadhain, Kafka agus Litríocht Uirbeach na Gaeilge

Le Máirín Nic Eoin, Coláiste Phádraig, Droim Conrach, Baile Átha Cliath. Níl amhras ar bith ach go raibh an mórscríbhneoir nua-aoiseach Kafka léite ag Máirtín Ó Cadhain agus go raibh tionchar ag a shaothar ar scéalta áirithe cathrach le Ó Cadhain. Tá rian na n‑úrscéalta cáiliúla fáthchiallacha An Triail (1925) agus An Caisleán (1926) le Kafka le feiceáil […]

Categories
Ábhar i nGaeilge Ailt ⁊ Aistí

Meon na Ciontachta — Scrúdú ar stíl ghearrscéalaíochta Mháirtín Uí Chadhain

Le Declan Kiberd Foilsithe in Idir Dhá Chultúr, Coiscéim 1993. Tá fíorspéis ag Máirtín Ó Cadhain i gcúrsaí breithiúnais. Ach ní maith leis aon bhreith a thabhairt os ard – bíonn an breithiúnas is tábhachtaí beagnach faoi láncheilt aige sna scéalta is fearr in Cois Caoláire. D’aontódh sé le William Blake a dúirt, agus é ag […]